Зміцер Бартосік «Забіць упалмінзага».
У лютым выдаўцы абяцалі кніжных «разыначак», і мы іх дачакаліся — перакладаў, перавыданняў і выданняў цудоўных твораў, якія дапамагаюць як заарыентавацца ў цяжкія часы, так і цалкам абстрагавацца ад рэальнасці… Нагадаем на ўсялякі выпадак, што гэта толькі частка кніг, выдадзеных цягам лютага, і ў сваёй большасці — незалежнымі выдавецтвамі за межамі Беларусі…
У 2021 годзе Цімур Кудзеліч удзельнічаў у конкурсе рукапісаў выдавецтва «Галіяфы» і выйграў яго. Прызам за перамогу было выданне ўласнай кнігі. Тэкст прайшоў рэдактуру Віктара Жыбуля і мусіў выйсці ад ініцыятывы «Хаўрус Умоўнай Інтэлігенцыі» ў выдавецтве «Логвінаў» яшчэ ў 2022 годзе, але тады паўсталі тэхнічныя праблемы, таму раман выйшаў толькі цяпер.
Небяспечныя вылазкі чатырох галодных пацукоў у пошуках ежы, жахлівае здарэнне з сям’ёю гарадскіх алкаголікаў Валіцкіх, сяброўскія пасядзелкі за пляшкай умоўных і творчых інтэлігентаў Хоні й Сярожы, містычная трагедыя з дзецьмі ў вёсцы Калядкавічы, гісторыі з жыцця персанажаў, аблытаных шкоднымі звычкамі й іншымі чалавечымі заганамі, склейваюцца ў ачмуральны псеўдапазл, аповесць-навелу, дзе звычайныя сітуацыі перацякаюць у надзвычайныя, а рэальнае шчыльна пераплятаецца з міфалагізаваным.
«Пацукі» – гэта тэкст пра беларускую літаратуру. Такую, якой я яе бачыў на момант напісання – злую, прасякнутую ванітамі, алькаголем і брудам. Я хацеў давесці такія тэндэнцыі да абсурду, пакпіць з іх, але пры гэтым стварыць адасоблены сусвет», — тлумачыць Цімур Кудзеліч сваю задуму.
Выдавецтва: «Логвінаў».
Набыць тут.
У кнігу мастака і пісьменніка Адама Глобуса «Пераказкі» сабраліся новыя гісторыі пра старых і ўсім вядомых герояў. Большасць герояў запазычаны з дзіцячых казак, але ўсе яны цяпер жывуць дарослым, поўным кахання і эротыкі жыццём; так што «Пераказкі» не трэба чытаць непаўналетнім і асобам з рухомай псіхікай. Гэта маленькая кніга разлічана на чытача з пачуццём гумару і на чытачку з прагай павесяліцца.
«Ёсць казкі, прыказкі, прымаўкі, а цяпер ёсць і пераказкі… У выдавецтве «Энцыклапедыкс» выйшла мая новая кніга сціплым накладам і ў сціплым аздабленні, якое мне дапамог зрабіць брат Міраслаў. Вось вам і першы чытач «Пераказак»…», — падзяліўся навіной аўтар на сваёй старонцы ў Facebook.
Выдавецтва «Энцыклапедыкс».
«Ладдзя роспачы» Уладзіміра Караткевіча выйшла ў новым мастацкім аздабленні ад беларускай ілюстратаркі Юліі Давыдавай.
Навела насычана глыбокімі разважаннямі над сэнсам жыцця і лёсам роднай зямлі. Караткевіч сцвярджае, что каханне, цярпенне, смех і жартаўлівасць дапамогуць выстаяць нават у царстве смерці.
Выдавецтва «Папуры».
Набыць кнігу да 14 сакавіка можна толькі ў кнігарні «Параграф 45» са зніжкай 20% па адрасе Мінск, вул. Леаніда Бяды, 45. Працуе кнігарня кожны дзень з 10.00 да 20.00
Папяровая версія новай кнігі паэта Анатоля Івашчанкі была прэзентавана на фестывалі памяці Міхася Стральцова «Вершы на асфальце».
У ёй сабраныя вершы, што ствараліся цягам апошніх дзесяці гадоў. Тры раздзелы кнігі аб’ядноўвае вера ў тое, што нават пасярод вусцішнае цёмнае моўчы Мова стаецца тым ахоўным абярэгам, сцягам і шляхам, што выводзіць да святла. Адрасуецца ўсім, каму не ўсё роўна.
Выдавецтва: Skaryna Press.
Кнігу можна набыць у папяровай і электроннай версіях.
У новую кнігу паэзіі Сяргея Прылуцкага ўвайшло каля 30 вершаў.
Акрамя трох тэкстаў усе вершы напісаны пасля 24.02.24, але і гэтыя тры таксама пра вайну і яе прадчуванне.
«Гэтыя вершы, магчыма, з’яўляюцца прадчуваннем вайны, але я хацеў бы нагадаць, што мы з 2014 году жывем у прадчуванні вайны», — расказавае аўтар пра сваю кнігу і вызначае яе жанр як дакументальная паэзія.
Сяргей Прылуцкі жыве ў Бучы пад Кіевам. У 2022 годзе ён здолеў выехаць з Бучы прыкладна пасля двух тыдняў акупацыі, вярнуўся ў траўні 2022 году, калі ў мястэчку аднавіўся транспарт, з’явіліся вада і ацяпленне. Праз кватэру Прылуцкіх прайшлі расіяне, некаторыя рэчы былі скрадзены. Цяпер Буча дастаткова спакойнае месца, хоць чуваць як над Кіевам працуе СПА, чуваць і калі ракета падае на горад, — распавядаў аўтар у інтэрв’ю polskieradio.pl.
Ілюстрацыю выканала Кацярына Пікірэня.
Выдавецтва: hochroth Minsk.
Замовіць тут.
Культавая кніга літоўскай літаратуры — знакамітая «Туўла» Юргіса Кунчынаса (1947-2002) — адзін з найбольш значных раманаў пра Вільню. Ён распавядае пра фатальнае каханне і багемнае жыццё познесавецкай эпохі.
Паэтычнае апавяданне скача ў прасторы і часе і нагадвае размову з каханай. Прыгнечаны сумам юнак сустракае на вуліцах Вільні шмат дзіўных персанажаў, выпівае, шукае прытулку. Апісанні гарадской прасторы прасякнуты любоўю, смуткам, адчаем. Герой кнігі блукае ў пошуках таго, што не можа спраўдзіцца. Каханне ў рамане вечнае, яно не сканчаецца нават пасля смерці.
«Вар’яцтва… Вільня… Валацуга… Вольны валацуга са сваім няўтульным каханьнем, на руінах імпэрыі, на радзіме, дзе яго ніхто не разумее, па-над дахамі, па-над часам… Гэтая кніга напраўду — апякла, зь першых старонак зацягнула ў свае віры, у свае двары, абудзіла нейкі схаваны боль, прымусіла зь дзіўнай асалодай вечар за вечарам ня проста чытаць — упівацца ў тэкст. А заадно нагадала, што такое літаратура: чараўніцтва, двубой з мовай, сабой, часам», — падзяліўся ўражаннямі ад рамана пісьменнік Альгерд Бахарэвіч.
Пераклад Сяргея Шупы.
Выдавецтва «Вясна».
Набыць можна тут.
Выбраныя вершы нямецкамоўнай паэткі, яўрэйкі Машы Калека (Mascha Kaléko) выйшлі на дзвюх мовах: побач нямецкімі арыгіналамі — пераклады на беларускую мову.
У сярэдзіе ХХ стагоддзя паэтычны голас Машы Калека быў адным з найгучнейшых нямецкіх антываенных і антыфашысцкіх галасоў, які выкрываў злачынствы і бескампрамісна заклікаў пакараць вінаватых
Маша Калека (імя пры нараджэнні – Голда Малка Аўфэн, 1907–1975) – паэтка і двойчы эмігрантка. Каб пазбегнуць пагромаў у пачатку Першай сусветнай вайны, яе бацькі-яўрэі разам з дзецьмі былі вымушаныя пераехаць з Хшанава (горад на поўдні сучаснай Польшчы) у Германію. З канца 1920-х гадоў паэтка пачала друкаваць вершы ў нямецкіх газетах і ўвайшла ў кола берлінскай творчай багемы, якая гуртавалася вакол знакамітага «Romanisches Café». Два першыя паэтычныя зборнікі, «Lyrisches Stenogrammheft» («Лірычны зборнік стэнаграм», 1933) і «Das kleine Lesebuch für Große» («Маленькая чытанка для дарослых», 1935) прынеслі ёй поспех і шырокую літаратурную вядомасць, аднак у 1938 годзе нацысцкі рэжым прызнаў іх «шкоднымі і непажаданымі». У тым жа годзе Маша Калека разам з другім мужам, музыкам Хеміа Вінаверам, і сынам Стывенам эмігравала ў ЗША.
У 1968 годзе ў Нью-Ёрку памірае яе сын Стывен ва ўзросце 30 гадоў. А праз пяць гадоў ад працяглай хваробы і муж Шэміа. Туга па радзіме, цяжар эміграцыі, бязрадасная доля на чужыне ціснулі на яе да самай смерці. Новага дому яна так нідзе і не знайшла, «радзімай абраўшы любоў». Сама паэтка спачыла ў 1976 годзе ў Цюрыху.
«Туга па доме для мяне – як сон.
Наш дом… Наўрад ці захаваўся ён.
Не дом хаваецца за той тугой –
Цяжар выгнання, што заўжды са мной.
Радзіма для мяне, чужой, – турма.
Туга са мной.
А дому ўжо няма».
«Туга па чым?»
Пераклад Ігара Крэбса.
Выдавецтва: Gutenberg Publisher
Набыць тут.
Сага Анджэя Сапкоўскага пра ведзьмара Геральта — адзін з найлепшых узораў літаратуры ў жанры фэнтэзі. Яго героі даўно сталі культавымі персанажамі сярод чытачоў па ўсім свеце.
Перад абліччам вайны, якую героі кнігі называюць часам ганьбы, гонар, выбар, надзея і нават жыццё робяцца раскошай, якую немагчыма сабе дазволіць. Галоўны герой сагі Геральт з Рывіі калісьці вельмі не хацеў выбіраць, і ўсё, што яму цяпер застаецца, — выбіраць без выбару, спадзявацца, што надзея не страчаная, а рэштай жыцця плаціць за памылку нейтральнасці.
У планах выдавецтва — перавыданне папярэдніх частак сагі Анджэя Сапкоўскага.
Пераклад Кацярыны Маціеўскай.
Выдавецтва «Янушкевіч».
Набыць тут.
У кнізе змешчаны тры містычныя апавяданні: «Легенда Соннай Лагчыны», «Рып Ван Вінкль» і «Жаніх-здань».
Кнiгi Вашынгтона Iрвiнга заўсёды апавядаюць пра незвычайных людзей i захапляльныя падзеi, у iх ёсць дух прыгоды i трохi казачная атмасфера даўнiны. Найбольш цiкавыя для еўрапейскага чытача тыя яго творы, якiя апавядаюць пра Амерыку галандскiх каланiстаў, Амерыку тых сонных i павольных часоў, калi да яе яшчэ не дайшоў прагрэс.
У гэтых кнігах мы сустракаем працавiтых i трохi наiўных галандскiх фермераў з iх блакiтна-белымi парцалянавымi люлькамi, лiхiх пiратаў, якiя хаваюцца ў затоках дзiкага яшчэ Манхэтана, забабонных наведвальнiкаў карчмы, што апавядаюць страшныя легенды пры камінку, i шалёных шукальнiкаў кладаў, гатовых дзеля пiрацкiх скарбаў заключыць угоду з самiм д’яблам.
Пераклад Андрэя Дубовіка.
Выдавецтва: Gutenberg Publisher.
Купіць тут.
Ганна Комар — паэтка, перакладчыца, актывістка, якая нядаўна дэбютавала як празаік. У яе кнізе дакументальнай прозы «Калі я выйду на волю» апісваецца дзевяць дзён, якія паэтка прабыла ў зняволенні ў 2020 годзе. Брутальнасць міліцэйскага гвалту, бязглуздзіца турэмнай сістэмы, спосабы супраціву і выжывання ў турэмных умовах, салідарнасць і падтрымка ад тых, хто заставаліся на волі, — усё гэта раскрываецца праз дзённікавыя запісы самой аўтаркі і аповеды тых, хто зазнаў гвалт і арышт у той час, блізкіх людзей, якія падтрымлівалі зняволеных.
Дзённік паэткі знітоўвае ўсе сведчанні, вакол яго і будуецца аповед.
«Гэта кніга — напамін пра найлепшых нас, смелых і аб’яднаных высокімі ідэямі. Мы такімі былі — і мы такімі застаёмся», — піша Ганна Комар у эпілогу.
У кнігі незвычайны дызайн ад Одрэн Аліны. «Мы хацелі, каб кніга пра цяжкі час не была цяжкой, каб у ёй былі прастора і паветра. Я адпачатку разумела, што не хачу, каб ён проста ішоў суцэльным масівам, каб аповеды ішлі адзін за адным, бо насамрэч многія падзеі адбываліся адначасова ў розных пунктах аднаго і таго ж двара, у розных частках той самай турмы альбо адначасова ўнутры і па-за турмой, — дзеліцца аўтарка дэталямі працэсу стварэння кнігі. — Да таго ж я разумела, што тэкст няпросты, і мне хацелася паклапаціцца пра чытача, хаця б праз дызайн зрабіць гэты досвед хіба менш балючым. Патрабавалася вялікая дызайнерская праца, а гэта дорага, як і друк кнігі. Такім чынам, мы змаглі пачаць працу, толькі калі атрымалі фінансаванне ад Еўрасаюзу ў рамках праекту EU4Culture. На стварэнне і друк кнігі нам спатрэбілася дзевяць месяцаў».
У сакавіку запланаваныя прэзентацыі ў Варшаве, Беластоку і Вільні.
Выдавецтва Skaryna Press.
Заказаць ў іншыя краіны можна, напісаўшы на скрыню knihanavoliu@gmail.com.
А таксама падтрымаць праект і замовіць кнігу можна праз ko-fi.com.
Манаграфія Алега Латышонка «Жаўнеры БНР» перавыдадзена ў чацвёрты раз, раней яна выходзіла ў 2009, 2010 і 2014 гадах.
Анатацыя паведамляе, што кніга Алега Латышонка хавае пад сваёй вокладкай шматгадовы даробак аўтара ў галіне беларускай вайсковай справы. Яе падставай стаў пераклад кандыдацкай працы пра беларускія вайсковыя фармаванні ў 1917-1923 гадах, апублікаванай на польскай мове ў 1995-м. Наступны блок адкрывае вялікае навукова-папулярнае эсэ пра генерала Станіслава Булак-Балаховіча. Эсэ дапаўняюць навуковыя артыкулы, прысвечаныя розным аспектам жыцця і дзейнасці генерала.
Гэтыя два блокі дапоўненыя шматлікімі артыкуламі, прысвечанымі паасобным беларускім фармаванням у розных арміях і выдатным беларускім вайскоўцам таго часу, а таксама палітычным аспектам змагання за БНР.
Асобны блок ствараюць артыкулы, прысвечаныя ўдзелу беларусаў Беласточчыны ў змаганні за незалежную Беларусь.
Чацвёртае выданне кнігі дапаўняе «Прадмова» прафесара Варшаўскага ўніверсітэта Юрыя Грыбоўскага.
Выдавецтва: Фонд Kamunikat.org
Замовіць можна тут.
Фонд «Камунікат» перавыдаў кнігу Змітра Бартосіка «Забіць упалмінзага» з шыкоўным дызайнам ад Артура Вакарава.
«Забіць упалмінзага» — трэцяя кніга Змітра Бартосіка ў серыі «Падарожжаў Свабоды» пасля папярэдніх: «Быў у пана верабейка гаварушчы» і «Клініка кітайскага дантыста». Тут, як і ў ранейшых кнігах, апавядаецца пра невядомыя факты беларускай гісторыі на падставе дакументаў і галасамі жывых сведак, якіх на момант выхаду кнігі амаль не засталося. Гаворка ідзе пра апошнюю спробу ўратавання рэальнасці, якой яна была ў пасляваеннай Беларусі, — без інтэрпрэтацый.
Упершыню кніга выходзіла ў 2022 годзе.
Выдавецтва: Фонд Kamunikat.org.
Замовіць можна тут.
Падпісвайцеся на культурныя навіны Reform.by у Telegram