«Яго фатаграфіі былі заўсёды крутымі»: у Вільні адкрылася выстава фатаграфій Уладзіміра Парфянка

Сёння ў Віленскім беларускім музеі імя Івана Луцкевіча пачала працу выстава фатаграфій Уладзіміра Парфянка «Віленскі альбом». Праект у гонар выбітанага беларускага фатографа, які пайшоў з жыцця некаторы час таму, зладзіў яго сябра і калега, куратар, фатограф Андрэй Антонаў.

На вернісаж у музей прыйшло каля 50 чалавек. (Агульнае фота не размяшчаем з прычыны небяспекі для наведвальнікаў).

На адкрыцці праекта выступілі Андрэй Антонаў, а гэтаксама паплечніца Уладзіміра Парфянка, фатографка, эколаг Ірына Сухій.

Ірына Сухій разам з Уладзімірам Парфянком была навучэнкай славутых «студый» пад куратарствам фатографа і педагога Валерыя Лабко. Менавіта выпускнікі тых самых «Студыі-2» і «Студыі-3» пры Народным фотаклубе «Мінск» змянілі падыход да творчай фатаграфіі ў Беларусі, убачыўшы ў ёй інструмент асэнсавання, а не ўзнаўлення рэальнасці. Яны пачалі ствараць фатаграфію, якую потым замежныя куратары ахарактарызавалі як «новая хваля» беларускай фатаграфіі 1980-х — 1990-х.

— Уладзімір Парфянок — быў яскравым прадстаўніком «новай хвалі», — распавяла пра свайго калегу Ірына Сухій. — Яшчэ з пачатку нашай вучобы яго фатаграфіі былі заўсёды крутымі. У яго было шмат планаў. І мы нядаўна з ім перапісваліся, збіраючыся пагутарыць пра ўсе гэтыя планы. Яго сыход — вялікая страта для беларускай фатаграфіі.

На выставе «Віленскі альбом» прадстаўленыя фатаграфіі з вялікай серыі Уладзіміра Парфянка «Фрагменты быцця», створанай у 1987-1988 гадах. Гэта той цыкл, які, на думку настаўніка фатографа Валерыя Лабко, сведчыў пра нараджэнне Аўтара. Серыя ўяўляе сабой фатаграфіі вулічных сцэн у розных гарадах — у Мінску, Вільні, Рызе, Каўнасе… Уладзімір пісаў, што ў гэтым цыкле ён абапіраўся на метад «вырашальнага моманту» Анры Карцье-Брэсона.

Андрэй Антонаў разам з Уладзімірам Парфянком планавалі зрабіць выставу фатаграфій з гэтага цыклу ў Вільні. Для праекта выбіраліся фатаграфіі з жыцця сталіцы Літвы. Сыход Уладзіміра толькі падкрэсліў важнасць гэтага праекта.

Ірына Сухій паведаміла, што ў планах Уладзіміра Парфянка была праца над архівамі.

— Мяркую, што ўсе беларускія фатографы з надзеяй марылі пра архівацыю сваёй творчасці і яе пераасэнсаванне, — дадала яна. — І цяпер нам трэба гэтым заняцца і дапамагчы тым, хто можа гэта зрабіць у пэўнай ступені.

Выстава будзе працаваць у зале Віленскага Беларускага Музея да 28 лютага 2024 года.

Уладзімір Парфянок — беларускі фатограф, педагог, куратар, культурніцкі дзеяч. У фатаграфію прыйшоў у 1980-я. Адзін са слухачоў “Студыі-3” пры фотаклубе “Мінск”, ён патрапіў у эпіцэнтр творчага асяродку, створанага культавым педагогам і фатографам Валерыем Лабко. Адсюль, са “Студыі-3”, фатограф бярэ творчую свабоду і прагу да эксперыментаў, а таксама любоў да фатаграфіі як інструменту самаідэнтыфікацыі і пошуку. Прадстаўнік «новай хвалі» беларускай фатаграфіі ў 1980-х – 1990-х. Адзін з заснавальнікаў і куратар Галерэі візуальных мастацтваў NOVA. Куратар Нацыянальнага цэнтра сучасных мастацтваў, Музея-майстэрні Заіра Азгура.

Працы Уладзіміра Парфянка знаходзяцца ў калекцыях Museet for Fotokunst «Brandts Klaedefabrik» (Данія), Det Kongelige Bibliotek (Данія), Інстытута імя Гёте (Балгарыя), ef-Galeria (Польшча), Дзяржаўнага музейна-выставачнага цэнтра Росфота (Расія), Нацыянальнай бібліятэкі Беларусі, Нацыянальнага мастацкага музея РБ, Нацыянальнага цэнтра сучасных мастацтваў РБ ды іншых прыватных зборах Беларусі, Расіі, Даніі, Фінляндыі, Германіі, Бельгіі, Францыі.

Фатограф пайшоў жыцця ў Мінску 12 студзеня ад разрыву аорты.